Som uzbeko | O‘zbek so‘mi / Ўзбек сўми en uzbeko | ![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/200_000_sum_new_front.jpg/252px-200_000_sum_new_front.jpg) | Código: | UZS | Ámbito: | Uzbekistán | Símbolo: | S/. (latino) C/. (Cilirico) | Fracción: | 100 Tiyin | Moedas: | 50, 100, 200 e 500 som | Billetes: | 1.000, 2.000, 5.000, 10.000, 20.000, 50.000, 100.000 e 200.000 som | Emisor: | Banco Central de Uzbekistán | Taxa de troco: 4 de abril de 2021 | 1 EUR = 12.291,97 UZS 1 USD = 10.452,98 UZS | Troco actual |
O som (en uzbeko escrito en cirílico сўм, e en alfabeto latino, so‘m), é a moeda oficial de Uzbekistán. Divídese en 100 tiyin e o seu código ISO 4217 é UZS.
Etimoloxía
Na antiga Unión Soviética, os habitantes das Repúblicas Socialistas Soviéticas de Kazakhstán, Kirguizistán e Uzbekistán chamábanlle ao rublo soviético som. De feito, así é como aparecía escrito nos billetes soviéticos entre as demais linguas oficiais da URSS.
A palabra "som", ás veces transliterada como sum ou soum, en kirguiz, uigur e uzbeko, así como en moitas outras linguas túrquicas, significa "puro", facendo referencia ao ouro ou á prata.
Primeiro som
Como en moitas das antigas repúblicas soviéticas, Uzbekistán continuou empregando o rublo soviético e o rublo ruso tras a súa independencia en 1991. O 26 de xullo de 1993 Rusia emitiu un novo rublo para substituír o rublo soviético. Algunhas repúblicas independizadas xa tiñan as súas propias moedas antes desta reforma monetaria, mais outros países continuaron utilizando os rublos soviéticos e rusos, como é o caso de Uzbekistán.
O 15 de novembro de 1993 Uzbekistán estreou o seu som para substituílo polo rublo. Non se acuñaron moedas, e os billetes impresos ían desde 1 a 10.000 som. Debido a que se trataba dunha moeda transitoria, os deseños dos billetes eran moi sinxelos. Todos tiñan o escudo de armas uzbeko no anverso, e motivos da arquitectura islámica no reverso. A única diferenza entre unha denominación e outra era a cor do billete.
Billetes
Denominación
|
Cor predominante
|
Imaxe do anverso
|
Imaxe do reverso
|
1 Som
|
Azul
|
|
|
3 Som
|
Verde
|
|
|
5 Som
|
Violeta
|
|
|
10 Som
|
Rosa
|
|
|
25 Som
|
Azul/Verde
|
|
|
50 Som
|
Rosa
|
|
|
100 Som
|
Marrón
|
|
|
200 Som
|
Violeta
|
|
|
500 Som
|
Vermello
|
|
|
1.000 Som
|
Marrón
|
|
|
5.000 Som
|
Azul
|
|
|
10.000 Som
|
Vermello
|
|
|
Segundo som
O 1 de xullo de 1994 introduciuse un novo som cunha taxa de cambio de 1.000 som antigos = 1 UZS. Este som está dividido en 100 tiyin, e no momento da súa aparición, fixou a súa taxa de cambio a 25 som por dólar.
Moedas
Acuñáronse dúas series de moedas que se distinguen facilmente unha da outra, xa que a primeira tiña as súas lendas escritas en cirílico e a segunda en alfabeto latino.
Primeira serie
Denominación
|
Emisión
|
Metal
|
Diámetro (mm)
|
Peso (g)
|
Anverso
|
Reverso
|
Imaxe
|
1 Tiyin
|
1994
|
Cu+Ni+Zn
|
17,00
|
1,70
|
Escudo de armas - ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
|
1 ТИЙИН - Ramas de algodoeiro - ano de acuñación
|
|
3 Tiyin
|
1994
|
Cu+Ni+Zn
|
20,00
|
2,70
|
Escudo de armas - ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
|
3 ТИЙИН - Ramas de algodoeiro - ano de acuñación
|
|
5 Tiyin
|
1994
|
Cu+Ni+Zn
|
21,50
|
3,40
|
Escudo de armas - ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
|
5 ТИЙИН - Ramas de algodoeiro - ano de acuñación
|
|
10 Tiyin
|
1994
|
Cu+Ni
|
18,80
|
2,90
|
Escudo de armas - ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
|
10 ТИЙИН - Ramas de algodoeiro - ano de acuñación
|
|
20 Tiyin
|
1994
|
Cu+Ni
|
22,00
|
3,90
|
Escudo de armas - ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
|
20 ТИЙИН - Ramas de algodoeiro - ano de acuñación
|
|
50 Tiyin
|
1994
|
Cu+Ni
|
24,00
|
4,90
|
Escudo de armas - ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
|
50 ТИЙИН - Ramas de algodoeiro - ano de acuñación
|
|
1 Som
|
1997
|
Cu+Ni
|
19,80
|
2,72
|
Escudo de armas - ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
|
1 СЎМ - Ramas de algodoeiro - ano de acuñación
|
|
5 Som
|
1997
|
Cu+Ni
|
22,20
|
3,94
|
Escudo de armas - ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
|
5 СЎМ - Ramas de algodoeiro - ano de acuñación
|
|
10 Som
|
1997
|
Cu+Ni
|
24,10
|
4,80
|
Escudo de armas - ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ
|
10 СЎМ - Ramas de algodoeiro - ano de acuñación
|
|
Segunda serie
Denominación
|
Emisión
|
Metal
|
Diámetro (mm)
|
Peso (g)
|
Anverso
|
Reverso
|
Imaxe
|
1 Som
|
2000
|
Cu+Ni
|
18,80
|
2,90
|
Escudo de armas - O‘ZBEKISTON MARKAZIY BANKI - ano de acuñación
|
1 SO‘M - Mapa de Uzbekistán
|
|
5 Som
|
2000
|
Cu+Ni+Zn
|
21,30
|
3,50
|
Escudo de armas - O‘ZBEKISTON MARKAZIY BANKI - ano de acuñación
|
5 SO‘M - Mapa de Uzbekistán
|
|
10 Som
|
2001
|
Al
|
19,90
|
2,75
|
Escudo de armas - O‘ZBEKISTON MARKAZIY BANKI - ano de acuñación
|
10 SO‘M - Mapa de Uzbekistán
|
|
25 Som
|
1999
|
Cu+Ni
|
27,20
|
6,10
|
Escudo de armas - O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI - ano de acuñación
|
25 SO‘M - Jalal ad-Din Mingburnu - JALOLIDDIN MANGUBERDI - 800 yil
|
|
50 Som
|
2001
|
Cu+Ni
|
26,40
|
7,45
|
Escudo de armas - O‘ZBEKISTON MARKAZIY BANKI - ano de acuñación
|
50 SO‘M - Mapa de Uzbekistán - O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI - MUSTAQILLIGINING · 10 YILLIGI
|
|
50 Som
|
2002
|
Cu+Ni
|
26,40
|
7,90
|
Escudo de armas - O‘ZBEKISTON MARKAZIY BANKI - ano de acuñación
|
50 SO‘M - Monumento a Tamerlán - Palacio de Ak-Saray en Shakhrisyabz - SHARISABZ SHAHRINING 2700 YILLINGI
|
|
100 Som
|
2004
|
Cu+Ni
|
27,00
|
8,20
|
Escudo de armas - O‘ZBEKISTON MARKAZIY BANKI - ano de acuñación
|
100 SO‘M - Mapa de Uzbekistán - Sol - 10 YIL - O‘ZBEKISTON MILLIY VALYUTASIGA
|
|
100 Som
|
2004
|
Cu+Ni
|
27,00
|
8,20
|
Escudo de armas - O‘ZBEKISTON MARKAZIY BANKI - ano de acuñación
|
100 SO‘M - O‘ZBEKISTON MILLIY VALYUTASIGA - TOSHKENT SHAHRINING 2200 YILLIGI
|
|
100 Som
|
1997
|
Cu+Ni
|
27,00
|
8,20
|
Escudo de armas - O‘ZBEKISTON MARKAZIY BANKI - ano de acuñación
|
100 SO‘M - O‘ZBEKISTON MILLIY VALYUTASIGA - Estatua da Nai que chora na Praza da Independencia - TOSHKENT SHAHRINING 2200 YILLIGI
|
|
En maio de 2018 anunciouse a aparición dun novo cono monetario en denominacións de 50, 100, 200 e 500 som. Ao mesmo tempo, informábase que todas as moedas e billetes emitidos previamente con eses valores e inferiores, serían desmonetizados en xullo de 2020.
Third series (2018)[1]
|
Imaxe |
Valor |
Parámetros técnicos |
Descrición |
Data de
|
Diámetro |
Peso |
Composición |
Canto |
Anverso |
Reverso |
Primeira emisión |
Data |
Estado
|
|
50 soʻm
|
18.0 mm
|
2.0g
|
Aceiro revestido en níquel
|
Liso
|
Denominación
|
Emblema nacional de Uzbekistán - ano de emisión
|
2018
|
2 de xullo de 2018[2]
|
Vixente
|
|
100 soʻm
|
20.0 mm
|
2.5 g
|
Monunento á Independencia e a Bondade, Tashkent
|
|
200 soʻm
|
22.0 mm
|
3.3 g
|
Detalle dun mosaico de tigre da madrasa Sher-Dor en Reguistán, Samarcanda
|
|
500 soʻm
|
24.0 mm
|
3.9 g
|
Palacio de Convencións (Anjumanlar Saroyi) en Tashkent
|
Billetes
Os billetes de 1, 3, 5, 10, 25, 50, 100, 500, 1000, 5000 e 10000 som empezáronse a producir en 1994. En 1997 introduciuse o billete de 200 som. O billete de 500 som introduciuse en 1999 e logoo Banco Central de Uzbekistán emitiu o billete de 1.000 som en 2001. O billete de 5000 som introduciuse en 2013 e, despois o Banco Central de Uzbekistán emitiu os billetes de 10.000 e 50.000 som en 2017. O 28 de febreiro de 2019 foi agregada á familia de billetes a denominación de 100.000 som.
En 2022 entraban en circulación novos billetes, que incluía billetes de 2.000, 20.000 e 200.000, todos con alfabeto latino
Denominación
|
Cor predominante
|
Imaxe do anverso
|
Imaxe do reverso
|
1 Som
|
Verde/Rosa
|
|
|
3 Som
|
Vermello/Verde
|
|
|
5 Som
|
Azul/Vermello
|
|
|
10 Som
|
Violeta/Azul
|
|
|
25 Som
|
Azul/Violeta
|
|
|
50 Som
|
Laranxa/Marrón
|
|
|
100 Som
|
Violeta
|
|
|
200 Som
|
Verde
|
|
|
500 Som
|
Vermello/Verde
|
|
|
1.000 Som
|
Marrón/Violeta
|
|
|
5.000 Som
|
Verde
|
|
|
10.000 Som
|
Azul
|
|
|
50.000 Som
|
Violeta
|
|
|
100.000 Som
|
Laranxa
|
|
|
Denominación
|
Cor predominante
|
Imaxe do anverso
|
Imaxe do reverso
|
2.000 som
|
Vermello
|
|
|
5.000 som
|
Verde
|
|
|
10.000 som
|
Azul claro
|
|
|
20.000 som
|
Azul escuro
|
|
|
50.000 som
|
Violeta
|
|
|
100.000 som
|
Laranxa
|
|
|
200.000 som
|
Terracota
|
|
|
Notas
Véxase tamén
Bibliografía
- Krause, Chester L. and Clifford Mishler (2008). Standard Catalog of World Coins: (1901–2008). Krause Publications. ISBN 978-0-89689-713-7.
- Pick, Albert (2009). Standard Catalog of World Paper Money, Modern Issues, 1961-Presente. Colin R. Bruce II and Neil Shafer (editors). Krause Publications. ISBN 0-87341-207-9.
Ligazóns externas
Information related to Som uzbeko |