|
Torpedowce typu Schichau (Austro-Węgry)
Torpedowce typu Schichau – austro-węgierskie torpedowce z końca XIX wieku i okresu I wojny światowej. W latach 1885–1891 w niemieckiej stoczni Schichau w Elblągu oraz krajowych stoczniach Marinearsenal w Poli i Stabilimento Tecnico Triestino w Trieście zbudowano 22 okręty tego typu. Jednostki weszły w skład Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine w latach 1886–1891 i z wyjątkiem wycofanego wcześniej Tb 28 wzięły udział w I wojnie światowej, ze stratą jednego okrętu (Tb 26). W latach 1912–1918 wszystkie okręty przebudowano na trałowce. W wyniku podziału floty po upadku Austro-Węgier 16 jednostek przyznano Włochom, a cztery Królestwu SHS (Jugosławii). Część okrętów przejętych przez Włochy złomowano w 1920 roku, kilka pływało w służbie celnej do 1925 roku, natomiast trzy jednostki jugosłowiańskie zakończyły służbę w latach 20., zaś jedna (D-2) dotrwała do II wojny światowej. Projekt i budowaPierwsze torpedowce typu Schichau zamówiono w Niemczech, a kolejne zostały zbudowane także w stoczniach krajowych, według projektu stoczni Schichau[1][2]. Spośród 22 okrętów tego typu siedem zbudowanych zostało w stoczni Schichau w Elblągu, dziewięć powstało w Marinearsenal w Poli, a sześć zbudowała stocznia Stabilimento Tecnico Triestino w Trieście[3][4]. Budowę okrętów rozpoczęto w latach 1885–1891, zostały zwodowane w latach 1886–1892, a do służby w Kaiserliche und Königliche Kriegsmarine przyjęto je w latach 1886–1894[4][5].
Dane taktyczno–techniczneOkręty były niewielkimi, przybrzeżnymi torpedowcami[6]. Długość całkowita wynosiła 39,9 metra (tyle samo na konstrukcyjnej linii wodnej i 39 metrów między pionami), szerokość 4,8 metra i zanurzenie 1,9 metra (maksymalne 2,1 metra)[6][7]. Wyporność standardowa wynosiła 78 ton, zaś pełna 93 tony[1][4][a]. Okręty napędzane były przez maszynę parową potrójnego rozprężania o mocy od 970 do 1240 KM, do której parę dostarczał początkowo jeden kocioł lokomotywowy[6][2]. Jednośrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość od 18,5 do 22,8 węzła[1][4][b]. Okręty zabierały zapas 19 ton węgla[7], co zapewniało zasięg wynoszący 1200 Mm przy prędkości 10 węzłów (lub 350 Mm przy prędkości maksymalnej)[6][7]. Okręty wyposażone były w dwie wyrzutnie torped kalibru 350 mm[6][7]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiły dwa pojedyncze działka pokładowe kal. 37 mm L/23 Hotchkiss[1][7]. Wyposażenie uzupełniał reflektor o średnicy 30 cm[7]. Załoga pojedynczego okrętu składała się z 16 oficerów, podoficerów i marynarzy[6][4]. SłużbaW pierwszym dziesięcioleciu XX wieku na okrętach dokonano modernizacji układu napędowego: kocioł lokomotywowy został zastąpiony dwoma kotłami typu Yarrow o ciśnieniu 13 atm, opalanymi mazutem (od tego momentu jednostki miały dwa kominy)[1][7][c]. 30 stycznia 1910 roku na podstawie zarządzenia o normalizacji nazw jednostki utraciły swoje nazwy, zastąpione numerami 19–40[7]. W 1911 roku ze służby wycofano Tb 28, który stał się jednostką pomocniczą, pełniąc funkcję tendra w Kotorze[7]. U progu I wojny światowej okręty były już przestarzałe i przestały odpowiadać wymogom stawianym jednostkom ich klasy, więc w latach 1912–1918 przystosowano je do pełnienia roli trałowców[7]. Przebudowane podczas wojny okręty zachowały jednak swoje aparaty torpedowe, a część pływała nawet z torpedami[7]. Jedyną wojenną stratą był Tb 26, który zatonął na minie 23 sierpnia 1914 roku nieopodal Puli[6][5]. Z powodu rozpadu monarchii habsburskiej 1 listopada 1918 roku na jednostkach opuszczono po raz ostatni banderę KuKK[9]. W wyniku przeprowadzonego w styczniu 1920 roku podziału floty austro-węgierskiej 16 okrętów typu Schichau zostało przyznanych Włochom, z czego w 1920 roku złomowano Tb 20, Tb 23, Tb 27, Tb 30, Tb 31, Tb 33, Tb 34, Tb 35, Tb 37, Tb 39 i Tb 40, a kilka przeznaczono do służby w urzędzie skarbowym w Trieście, którą pełniły do 1925 roku (Tb 22, Tb 24, Tb 25, Tb 29 i Tb 32)[5]. Cztery okręty przyznano Królestwu SHS (Jugosławii) – Tb 21, Tb 36, Tb 38 i Tb 19, gdzie służyły jako pomocnicze trałowce, odpowiednio pod oznaczeniami D-1 – D-4[5]. Trzy z nich złomowano w latach 20., a D-2 przetrwał aż do agresji Niemiec na Jugosławię w kwietniu 1941 roku i ostatecznie został zatopiony w 1944 roku[5][10]. Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Information related to Torpedowce typu Schichau (Austro-Węgry) |
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Portal di Ensiklopedia Dunia
