Erribosa
Mota	aldopentose (en)
Identifikatzaileak
CAS zenbakia	55058-43-0
Gmelin	33942
MeSH	D012266

Erribosa ${\displaystyle {\ce {C5H10O5}}}$ formula duen monosakaridoa da, aldehido taldea (CHO) lehenengo karbonoan duena. Bost karbono dituenez pentosa bat da. Zeluletako azido erribonukleikoan dagoen azukrea da^[1]. Erribosaren deribatu nagusia Desoxirribosa da, eta honek ADNa osatzen du.

Emil Fischerrek 1891n topatu zuen lehendabizikoz D-erribosa^[2].

Erribosa aldopentosa bat da, muturrean karbonilo talde bat eta ondoren hiru karbono asimetriko dituena. Teorikoki bi enantiomero dituen arren naturan D-Erribosa bakarrik agertzen da.

Ziklatzen denean lau eraztun desberdin era ditzake, α eta β-D-erribofuranosak (eraztun pentagonala) eta α eta β-D-erribopiranosak (eraztun hexagonala). ARN molekulan β-D-erribofuranosa agertzen da, baina monomeroa uretan disolbaturik dagoenean ohikoagoak dira eraztun hexagonalak^[3].

• 
  α-D-erribofuranosa.
• 
  β-D-erribofuranosa.
• 
  α-D-erribopiranosa.
• 
  β-D-erribopiranosa.

Azido erribonukleikoaren oinarrizko azukrea da. β-D-erribofuranosak fosfodiester loturekin elkar lotzen dira, eta karbono anomerikoari aldiz base nitrogenatua lotzen zaio azido nukleikoa eratzeko.

Hainbat birus eta izaki prokariotikok molekula honetan gordetzen dute informazio genetikoa.

• Azido erribonukleikoa