Будапешт

Будапешт
	Будапешт
	маҗар. Budapest
Байрак[d]	Илтамга[d]
Нигезләнү датасы	17 ноябрь 1873
Рәсми исем	Budapest
... хөрмәтенә аталган	Буда[d] һәм Пешт[d]
Демоним	Budapester, Budapeŝtano, Budapestoise, Budapestois, budapesti, Budapestiani һәм Budapestini
Рәсми тел	маҗар теле
Дөнья кисәге	Европа
Дәүләт	Маҗарстан
Нәрсәнең башкаласы	Маҗарстан
Административ-территориаль берәмлек	Маҗарстан
Сәгать поясы	UTC+01:00 һәм UTC+02:00
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы	Дунай
Анклав буларак әлеге территориягә керә	Пешт[d]
Геомәгълүматлар	Data:Hungary/Budapest.map
Хөкүмәт башлыгы вазыйфасы	мэр Будапешта[d]
Хөкүмәт башлыгы	Гергель Карачонь[d]
Әгъзалык	Креатив шәһәрләр челтәре[d], Бөтендөнья туристик шәһәрләр федерациясе[d], Тарихи шәһәрләр лигасы[d] һәм Бөтендөнья мирас шәһәрләре оешмасы[d]
Халык саны	1 686 222 (1 гыйнвар 2024)
Административ бүленеше	I район Будапешта[d], Budapest District II[d], III район Будапешта[d], Budapest District IV[d], V район Будапешта[d], IV район Будапешта[d], Эржебетварош[d], Йожефварош[d], Ференцварош[d], Budapest District X[d], Уйбуда[d], Budapest District XII[d], XIII район Будапешта[d], Зугло[d], XV округ Будапешта[d], XVI район Будапешта[d], Budapest District XVII[d], Budapest District XVIII[d], 19th district of Budapest[d], 20-й район Будапешта[d], Чепель[d], XXII район Будапешта[d] һәм Budapest District XXIII[d]
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек	117 метр
Кардәш шәһәр	Краков[…]
Нәрсә белән чиктәш	Пешт[d], Budakalász[d], Ирём[d], Solymár[d], Remeteszőlős[d], Nagykovácsi[d], Будакеси[d], Будаёрш[d], Диошд[d], Эрд, Халастелек[d], Сигетсентмиклош[d], Дунахарасти[d], Alsónémedi[d], Дьяль[d], Вечеш[d], Эчер, Маглод[d], Пецель[d], Nagytarcsa[d], Киштарча[d], Чёмёр[d], Фот[d], Дунакеси[d], Szigetmonostor[d] һәм Тёрёкбалинт[d]
Кулланылган тел	маҗар теле
Телгә алынган хезмәтләр	Civilization V[d]
Мәйдан	52 514 һектар (1 гыйнвар 2017)
Почта индексы	1011–1239
Рәсми веб-сайт	budapest.hu(маҗар.)
Феноменның икътисады	economy of Budapest[d]
Феноменның демографиясе	demographics of Budapest[d]
Ел саен үткән туйлар саны	10 104
Социаль медиаларда күзәтүчеләре	53 356
Җирле телефон коды	1
Шәрәфле ватандашлар төркеме	[d]
Монда җирләнгәннәр төркеме	[d]
Бу якта төшерелгән фильмнар төркеме	[d]
Объектның күренешләре өчен төркем	[d]
	Будапешт Викиҗыентыкта

Будапе́шт (маҗар. Budapest (info) [ˈbudɒpɛʃt]) — Маҗарстан башкаласы һәм дәүләтнең иң эре шәһәре. 2007 елның мартында 1,7 млн кеше тәшкил иткән халык саны буенча шәһәр Европа берлегендә тугызынчы урын алып тора. Шәһәр 1873 елда берничә маҗар шәһәренең кушылуы нәтиҗәсендә барлыкка килә: Дунайның көнчыгыш ярында урнашкан Пешт, көнбатыш ярында урнашкан Буда һәм Обуда.

Тарих

Халык саны тарихы

Халык:

1780 ел: 48 000 (Буда: 27 000, Пешт: 21 000)
1804 ел: 59 610 (Буда: 30 784, Пешт: 28 826)
1830 ел: 98 493 (Буда: 37 973, Пешт: 60 520)
1847 ел: 133 096 (Буда: 41 974, Пешт: 91 122)
1869 ел: 270 476
1890 ел: 486 671
1900 ел: 733 358 (Сәнагыйләштерү)
1910 ел: 880 371 (756 070 маҗарлар, 78 882 немецлар, 20 359 словаклар…) (1910 елдагы халык санын алу буенча)
1930 ел: 1 006 184
1941 ел: 1 164 963
1945 ел: 907 774 (Будапешт операциясе, холокост)
1949 ел: 1 057 912
1950 ел: 1 590 360 (Олы Будапешт)
1980 ел: 2 059 226
1990 ел: 2 016 681
2001 ел: 1 777 921 (1 631 043 маҗарлар, 18 097 немецлар, 14 019 чегәннәр, 4929 словаклар…) (2001 ел дагы халык санын алу буенча)
2005 ел: 1 695 814
2008 ел: 1 702 297 (Буда: 480 756, Пешт: 1 221 541)