Jorge A. Lira ( Qosqo 1912- 1984) karan huk runasimi musyaq; pay yuriran Qosqo llaqtachu, Mamamllaqta Piruw-chu. Qallariran yachakuyta kikinpa marka yurinqanchu, Colegio San Francisco-chu. Arikipa llatpa aywaran, chaychu qatiran ' filosofía'-ta 'teologia'-tawan, ' San Jerónimo Seminario'-chu. Qosqopa kutikur chaskiran willka apu-shimikunata, San Antonio Abad Seminario-chu.

'Kura'-na kaykar yachatsiran Pumakawa yachay wahichu (Sikwani), tsayraq sharishachu. Chaychú, José María Arguedas yanasan kayta qallariran (1939). Kay rikaparan wiñay yachay muruy kuyaynin kanqanta. Patsan runakunapaq willakuran alli kayanqanta; tsariran Intita unanchan. Awqanir qatikachayaran. Tsaynúpa tsinkakuran. Yuyanin, rurannin pitsakarkuptin, Kikihana llaqta-man apatsiyaran.

• Magnolias rojas (1942)
• Diccionario kkechuwa-español ( 1945,Tukuman-chu; 1982-pis)
• Farmacopea tradicional indígena y prácticas rituales ( 1946)
• Canto de amor (1956) ^[1]