Top Canal

Top Canal
Rozpoczęcie nadawania

4 września 1992

Zakończenie nadawania

21 września 1994

Kraj nadawania

 Polska

Język

polski

Top Canal – polska prywatna stacja telewizyjna działająca w latach 1992–1994[1].

Historia

W niektórych źródłach Top Canal uchodzi za pierwszą w ogóle prywatną polską stację telewizyjną[2][3][4], jednak faktycznie wcześniej zostały uruchomione m.in. Studio Ursynat na warszawskim Ursynowie (marzec 1988)[5], Sky Orunia w Gdańsku (1989)[6], PTV Echo we Wrocławiu (luty 1990)[7] oraz PTV Morze w Szczecinie (październik 1991)[8].

Top Canal rozpoczął działalność 4 września 1992 roku[9]. Właścicielem stacji był Jacek Żelezik[10], dyrektorem programowym Tadeusz Kraśko[11], a rzecznikiem prasowym Zdzisław Mac[12]. Program emitowano z dachu Domu Studenckiego „Riviera” w Warszawie[13]. Stacja była dostępna wyłącznie w Warszawie oraz jej okolicach[14]. 5 września 1992 roku Top Canal, jako pierwsza polska stacja telewizyjna, wyemitowała film Łowca jeleni[9]. Filmy emitowane na antenie stacji odtwarzano bezpośrednio z wypożyczanych kaset VHS[15]. Obok filmów stacja emitowała również mecze Legii Warszawa[16], programy poświęcone muzyce disco polo (m.in. program Disco Show)[17][18][19]. W programie Disco Show prezentowano teledyski wykonawców disco polo w formie listy przebojów. Prowadzącym program był Tomasz Samborski[2]. Szefem muzycznym stacji był Robert Leszczyński[4]. Top Canal emitował również program informacyjny Jak nas widzą, w którym zagraniczni dziennikarze wyrażali swoje zdanie o Polsce, oraz poranny i popołudniowy program Gość Radia Zet[20]. Prowadzącą program Jak nas widzą była Justyna Pochanke[21].

Programy stacji Top Canal były również emitowane z magnetowidów na telewizorach zamontowanych w przegubowych Ikarusach linii 505 Zarządu Transportu Miejskiego w Warszawie[22]. W 1993 roku Top Canal wraz z Radiem Zet zorganizował pierwszą radio-telewizyjną debatę polityków z udziałem widzów[23].

Kanał był bojkotowany przez legalnych dystrybutorów ze względu na emisję pirackich treści bez licencji[24]. Działalność Top Canal krytykowała również Telewizja Polska[9]. 2 kwietnia 1993 roku prokuratora zaliczyła Top Canal (obok Radia Zet, Radia S, Radia Wawa i Nowej Telewizji Warszawy) jako stację jawnie naruszającą ustawę z dnia 29 grudnia 1992 roku o radiofonii i telewizji, rozpowszechniającą programy radiowe lub telewizyjne bez koncesji[25].

Prowadzona przez Jacka Żelezika i Pera Tornberga spółka Top Canal Media bezskutecznie ubiegała się o przyznanie koncesji na nadawanie programu ogólnopolskiego[13][26]. W 1994 roku stacja wzięła udział w pierwszym konkursie na ogólnopolski kanał telewizyjny[13]. Przed konkursem szef stacji wysłał list otwarty do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z propozycją, by przyznać koncesje wszystkim osobom biorącym udział w konkursie[27].

Top Canal zaprzestał nadawania 21 września 1994 roku, w wyniku operacji wyłączenia i konfiskaty urządzeń nadawczych przez Państwową Agencję Radiokomunikacyjną, przeprowadzoną na wniosek prokuratury przy wsparciu policji i brygady antyterrorystycznej[10][16]. Kilka dni po zamknięciu stacji Żelezik zażądał od Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji udzielenia odpowiedzi w sprawie sposobu przydzielenia częstotliwości i przyznania praw do emisji programów telewizyjnych w Polsce[28]. W listopadzie 1994 roku Krajowa Radia Radiofonii i Telewizji otrzymywała informacje o próbach wznowienia emisji stacji[29].

W sondażu przeprowadzonym przez Centrum Badania Opinii Społecznej we wrześniu 1994 roku, 12% badanych przyznało, że oglądało stację Top Canal. Według tego samego sondażu Top Canal był drugą (po Polonii 1 oferującej kilkanaście programów) piracką stacją telewizyjną co do popularności wśród osób oglądających tego typu programy[30].

Zobacz też

Przypisy

  1. Michał Dąbrowski, O kopiowaniu zagranicznych scenariuszy [online], vice.com, 18 stycznia 2014 [dostęp 2025-01-04].
  2. a b Monika Maszkiewicz, Kiedyś gwiazdy TV, a dziś? Tomasz Samborski i kultowe „Disco Relax” [online], plejada.pl, 21 czerwca 2016 [dostęp 2025-01-04].
  3. Adam Białas, „American dream” po polsku. To już ponad 30 lat współpracy [online], onet.pl, 19 lutego 2023 [dostęp 2025-01-04].
  4. a b Michał Przechera, Zenek Martyniuk, Shazza i Krzysztof Krawczyk, czyli jak „Disco Relax” kreował gust Polaków [online], kultura.onet.pl, 20 czerwca 2018 [dostęp 2025-01-04].
  5. Jerzy Straszewski, 30 lat telewizji kablowej w Polsce [online], money.pl, 20 grudnia 2018 [dostęp 2023-12-03] [zarchiwizowane z adresu 2023-12-03].
  6. Telewizja prywatna [online], dnimediow.org [dostęp 2025-01-04].
  7. Magda Nogaj, To oni przełamali monopol TVP. 31 lat temu powstała pierwsza prywatna telewizja w Polsce [online], wroclaw.wyborcza.pl, 3 czerwca 2021 [dostęp 2025-01-04].
  8. Wyróżnienia dla pracowników byłej Telewizji Echo [online], dziennikarzerp.eu [dostęp 2025-01-04].
  9. a b c Top Canal nadaje [online], classic.wyborcza.pl, 7 września 1992 [dostęp 2025-01-04].
  10. a b Coraz mniej piratów [online], archiwum.rp.pl, 22 września 1994 [dostęp 2025-01-04].
  11. Nie żyje Tadeusz Kraśko, przez wiele lat pracował w TVP. Ojciec Piotra Kraśki [online], press.pl, 24 lutego 2019 [dostęp 2025-01-04].
  12. Michał Żyłowski, Zmarł Zdzisław Mac. Legendarny dziennikarz był bezdomny [online], se.pl, 29 października 2021 [dostęp 2025-01-04].
  13. a b c Piotr Dziubak, Ćwierćwiecze telewizji: był monopol, jest ostra konkurencja [online], gazetaprawna.pl, 22 lipca 2014 [dostęp 2025-01-04].
  14. w, Zmarł Tadeusz Kraśko, wieloletni dziennikarz Telewizji Polskiej [online], wirtualnemedia.pl, 25 lutego 2019 [dostęp 2025-01-04].
  15. Joanna Solska, 20 lat prywatnych mediów w Polsce [online], polityka.pl, 31 stycznia 2010 [dostęp 2025-01-04].
  16. a b Przemysław Gajzler, Nowe władze TVP dopięły swego. Przepychanki trwały miesiącami [online], przegladsportowy.onet.pl, 9 lutego 2024 [dostęp 2025-01-04].
  17. Mirosław Pęczak, Disco polo, czyli kultura bazaru. Kształtowała nasze gusta przez ostatnie 28 lat [online], polityka.pl, 27 maja 2014 [dostęp 2025-01-04].
  18. Bartosz Dąbrowski, Disco Polo Not Dead [online], meakultura.pl, 19 kwietnia 2015 [dostęp 2025-01-04].
  19. PAM, Dlaczego Shazza nie chciała zrobić kariery w Ameryce? Mogła zostać prezenterką [online], se.pl, 31 marca 2016 [dostęp 2025-01-04].
  20. Kotwica [online], press.pl [dostęp 2025-01-04].
  21. Malwina Sloka-Chlabicz, Nogi do zimnej wody, Press [online], justyna-pochanke.prv.pl [dostęp 2025-01-04].
  22. Maciej Mazur, Telewizja kablowa [online], ursynow.org.pl, 8 lutego 2018 [dostęp 2025-01-04].
  23. MT, Specjalny program urodzinowy Radia ZET na 25. urodziny [online], naziemna.info, 26 września 2015 [dostęp 2025-01-04].
  24. Top Canal morduje wypożyczalnie, „Film”, 43/1992, Film Polska, s. 2.
  25. Urszula Doliwa, Piraci w eterze. Proces powstawania prywatnej radiofonii lokalnej w Polsce w latach 1989–1995, Olsztyn: Wydawnictwo Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, 2023, s. 71, ISBN 978-83-8100-358-2.
  26. Żelezik i Kinnevik: byliśmy piratami [online], archiwum.rp.pl, 20 grudnia 1993 [dostęp 2025-01-04].
  27. 1994 [online], wprost.pl, 7 czerwca 2012 [dostęp 2025-01-04].
  28. Mariola Woszkowska, Walka na kanały… i pasma, „Trybuna Śląska” (233 (16.718)), 6 października 1994, s. 7.
  29. BM, Top Canal wywiera presję [online], archiwum.rp.pl, 23 listopada 1994 [dostęp 2025-01-04].
  30. Czy zamykać pirackie stacje telewizyjne? [online], cbos.pl, s. 1-2 [dostęp 2025-01-04].

Linki zewnętrzne

Information related to Top Canal

Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Portal di Ensiklopedia Dunia

Kembali kehalaman sebelumnya