Papirus 39
P. Oxyrhynchus 1780

Pełny tekst fragmentu, na stronie recto u góry widnieje numer strony οδ (= 74)
Data powstania	III wiek
Rodzaj	Kodeks papirusowy
Numer	${\displaystyle {\mathfrak {P}}^{39}}$
Zawartość	Ewangelia Jana 8 †
Język	grecki
Rozmiary	26 × 8 [16] cm
Typ tekstu	tekst aleksandryjski
Kategoria	I
Miejsce przechowywania	Nowy Jork

Papirus 39 (według numeracji Gregory-Aland), oznaczany symbolem ${\displaystyle {\mathfrak {P}}^{39}}$ – wczesny grecki rękopis Nowego Testamentu pisany na papirusie, w formie kodeksu. Paleograficznie datowany jest na III wiek, zawiera niewielkie fragmenty Ewangelii Jana^[1][2]. Strony papirusu są numerowane. Jest cytowany w krytycznych wydaniach greckiego tekstu Nowego Testamentu.

Zachowały się jedynie fragmenty kodeksu z tekstem Ewangelii Jana 8,14–22 (znaczna część karty uległa zniszczeniu). Oryginalny kodeks zawierał prawdopodobnie całą Ewangelię Jana, ponieważ na stronie recto fragmentu widnieje numer strony οδ (= 74). Oryginalne karty kodeksu miały rozmiar 26 na 16 cm (obecnie 25,6 na 8)^[3].

Tekst pisany jest 1 kolumną na stronę, 25 linijek na stronę^[1], litery są wielkie, pionowe^[4] i pięknie kaligrafowane. Zdaniem Comforta rękopis sporządził profesjonalny skryba^[3].

Nomina sacra (imiona święte) zapisywane są skrótami: ΠΗΡ (Ojciec), ΠΡΑ (Ojca), ΙΗΣ (Jezus)^[3].

Tekst grecki rękopisu reprezentuje proto-aleksandryjską tradycję tekstualną^[5]. Kurt Aland opisał go jako „tekst ścisły” i zaklasyfikował do kategorii I^[1]. Według Grenfella i Hunta tekst jest pokrewny dla Kodeksu Watykańskiego. Ellwood Schofield ocenił, że jest całkowicie zgodny z Kodeksem Watykańskim. Potwierdził to Philip Comfort. Po odkryciu ${\displaystyle {\mathfrak {P}}^{75}}$ okazało się, że jest mu bliski pod względem tekstualnym^[3]. Nie zawiera unikatowych, nie występujących w innych rękopisach wariantów tekstowych.

Odkrywcy fragmentu datowali go na IV wiek^[4]. C.H. Roberts oraz T.C. Skeat twierdzili, iż powstał w pierwszej połowie III wieku^[3]. Aland datował go na III wiek i data ta jest podtrzymywana przez INTF^[1][2]. Comfort opowiedział się za pierwszą połową III wieku^[3]. Przyjmuje się, że rękopis powstał w Egipcie^[6].

Fragment odkryty został w Oksyrynchos przez Grenfella i Hunta, którzy opublikowali jego tekst w 1922 roku^[7]. Na liście rękopisów znalezionych w Oksyrynchos znajduje się na pozycji 1780. Ernst von Dobschütz umieścił go na liście rękopisów Nowego Testamentu, w grupie papirusów, dając mu numer 39^[8]. W 1924 roku został przekazany do baptystycznego Crozer Theological Seminary (ze względu na finansowanie prac w Oksyrynchos). W 1980 Crozer Seminary zostało połączone z ekumenicznym Colgate Theological Seminary w Rochester^[9]. Do roku 2003 przechowywany był w Ambrose Swasey Library (Inv. 8864) w Rochester^[1]. 20 czerwca 2003 roku został sprzedany za 400 000 dolarów i jest to jak dotąd najwyższa cena, jaką zapłacono za chrześcijański tekst w publicznym przetargu^[9]. W 2004 roku był wystawiany w wielu amerykańskich muzeach. Obecnie przechowywany jest w Nowym Jorku (Artists Right Society, Inc., 536 Broadway, 5th Floor)^[9][2].

Rękopis badany był przez takich paleografów i krytyków tekstu, jak Ellwood M. Schofield^[10], Guglielmo Cavallo, Philip Comfort i David Barett. Facsimile kodeksu publikowali Kenneth W. Clark^[11] i Guglielmo Cavallo^[12].

Cytowany jest w krytycznych wydaniach Nowego Testamentu. W 27 wydaniu Nestle-Alanda (NA27) został zaliczony do rękopisów cytowanych w pierwszej kolejności, co oznacza, że każdy jego wariant odbiegający od tekstu rezultatywnego jest odnotowywany w aparacie krytycznym^[13].

• lista kodeksów papirusowych Nowego Testamentu

• B.P. Grenfell, A.S. Hunt: Oxyrhynchus Papyri XV. London: Egypt Exploration Fund, 1922, s. 7–8.
• Ellwood M. Schofield, The Papyrus Fragments of the Greek New Testament, Southern Baptist Theological Seminary, Louisville, 1936, s. 273–277.
• Philip W. Comfort, David P. Barrett: The Text of the Earliest New Testament Greek Manuscripts. Wheaton, Illinois: Tyndale House Publishers Incorporated, 2001, s. 147–149. ISBN 978-0-8423-5265-9, ISBN 0-8423-5265-1.

• Liste Handschriften. [w:] Institute for New Testament Textual Research [on-line]. Münster Institut. [dostęp 2013-02-23].
• Robert B. Waltz. NT Manuscripts: Papyri, Papyri ${\displaystyle {\mathfrak {P}}}$³⁹ Encyclopedia of Textual Criticism (2007)