Fryderyk Koebcke

Fryderyk Koebcke
Data i miejsce urodzenia	14 października 1909 Odolanów koło Ostrowa Wlkp.
Data i miejsce śmierci	4 lutego 1969 Poznań
profesor nadzwyczajny
Specjalność: mechanika nieba
Alma Mater	Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Doktorat	1936 – astronomia Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Habilitacja	1954 – (docent astronomii) Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Profesura	1959 (profesor nadzwyczajny)
Praca naukowa
Uczelnia	Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Instytut	Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
Okres zatrudn.	1931–1969

Fryderyk Koebcke (ur. 14 października 1909 w Odolanowie koło Ostrowa Wlkp., zm. 4 lutego 1969 w Poznaniu) – polski astronom, specjalista w dziedzinie mechaniki nieba.

W październiku 1928 roku zapisał się na Wydział Matematyczno-Przyrodniczy Uniwersytetu Poznańskiego, gdzie studiował astronomię. Jeszcze w okresie studiów, w 1931 roku, został zatrudniony w Obserwatorium Astronomicznym UP jako asystent wolontariusz. Stopień magistra astronomii uzyskał w 1933 roku na podstawie pracy „Definitywna orbita komety 1930 I (Peltier-Schwassmann-Wachmann)”. W 1936 roku obronił rozprawę doktorską „O zastosowaniu krakowianów w astronomii”. Jego głównymi zainteresowaniami były zagadnienia mechaniki nieba w zastosowaniu do komet. W czerwcu 1936 roku wyjechał razem Józefem Witkowskim do Omska na obserwacje całkowitego zaćmienia Słońca. W 1937 roku objął etat adiunkta, na którym pozostał do wybuchu wojny. Po wkroczeniu Niemców do Poznania uczestniczył w zabezpieczaniu majątku Obserwatorium, w szczególności biblioteki i narzędzi obserwacyjnych. Mimo posiadania niemieckich korzeni (jego ojciec był pochodzenia niemieckiego) stanowczo odmówił przyjęcia niemieckiego obywatelstwa, w związku z czym został deportowany do Janowca k/Kazimierza nad Wisłą^[1].

W 1942 roku dzięki pomocy swojego przedwojennego przełożonego, prof. Józefa Witkowskiego został zatrudniony przez prof. Tadeusza Banachiewicza w krakowskiej Stacji Astronomicznej na Lubomirze w Beskidach, którą to funkcję pełnił przez dwa lata.

Na początku marca 1945 roku wrócił z rodziną do Poznania do Obserwatorium Astronomicznego UP, gdzie organizował na nowo prace naukowe, obserwacyjne i dydaktyczne. W latach 50. włączył się intensywnie do organizowania i budowy Astronomicznej Stacji Szerokościowej PAN w Borowcu. Był współtwórcą pierwszych w Polsce zegarów kwarcowych i nowoczesnej służby czasu. 20 grudnia 1954 roku Centralna Komisja Kwalifikacyjna przyznała mu za cały dorobek naukowy stanowisko docenta, zaś 26 marca 1959 roku uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego.

W 1958 roku został powołany na stanowisko Dziekana Wydziału Matematyki, Fizyki i Chemii, w 1959 roku na Prorektora ds. Nauczania i w 1965 roku na Prorektora UAM ds. Nauki. Zajmował się również popularyzacją nauki. Po wojnie w 1949 roku wydał kilka popularnonaukowych broszur astronomicznych. Prowadził odczyty, prelekcje i pokazy nieba.

1 października 1962 roku został mianowany kierownikiem Obserwatorium Astronomicznego UP. Tematyka badawcza w obserwatorium pod jego kierownictwem była kontynuacją badań okresu poprzedniego, rozszerzoną o zagadnienia związane z dynamiką sztucznych satelitów Ziemi (SSZ). W okresie tym obserwatorium poznańskie brało udział w wielu międzynarodowych kampaniach obserwacyjnych SSZ w ramach programu INTERKOSMOS. Funkcję kierownika pełnił do 1 października 1965 roku.

Pod koniec życia ciężko chorował, cierpiąc m.in. z powodu choroby Buergera. Mimo to był aktywny do ostatnich dni życia. Został pochowany na Cmentarzu Junikowskim w Poznaniu (pole 3, rząd A, miejsce 27)^[2].

• Sylwetki Astronomów Polskich XX w. AndrzejA. Woszczyk (oprac.), Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizacji i Kierownictwa „Dom Organizatora”, 2008, ISBN 83-7285-385-1, ISBN 978-83-7285-385-1, OCLC 233502523 . Brak numerów stron w książce
• Astronomem być – świadectwa życia i pracy astronomów polskich, AndrzejA. Woszczyk (oprac.), Toruń: Towarzystwo Naukowe Organizcji i Kierownictwa „Dom Organizatora”, 2007, ISBN 978-83-7285-319-6, OCLC 749316054 . Brak numerów stron w książce
• Władysław Naskręcki, zeszyty Materiały i szkice, OA UAM Poznań.