|
A1.1.1 (w)aki(ĩ)- kĩhũthagĩrwo mbere ya ciugo iria cionanagia Mũndũ mũna nĩwe wekire ũndũ ũcio 1.2.1 _agũ kuuga kĩna gĩtironeka mũhiano: mbũri nĩ njagu: kĩnya nĩ kĩagu 1.3.1 a- Kĩhũthagĩragwo mbere ya ciugo kũorota mũndũ; tũma aatũmire 1.4.1 abai ithe wa mũndũ( Gĩkũyũ kĩa rũgongo); abai geithĩka 1.4.2 abaita kiugo gĩa kũonania kũmakio na kũng'ũrĩkio nĩ ũndũ 1.4.3 abo -:= kiugo gĩa kwĩhĩta kĩhũthagirwo nĩ atũmia gĩkagwetanĩrio na mũhĩrĩga wa mwĩhĩti kana kiugo 'baba' mũhano: abo njirũ itũ
andũ matigĩte rũthiomi na mĩtũgo yao ya kĩmerera makoya rũthiomi ona mĩtũgo ya andũ angĩ. 1.5.2 aciari andũ aria maciaraga na kũrera 1.5.3 acũhia icũhia 1.5.4 acũka kĩndũ gĩa kũrĩo kwagĩra; itũnda kwerua na gũthakara; tĩri kũniara ũndũ ũngĩrĩmĩka 1.6.1 aga korwo ũtarĩ; korwo ũtekũona kĩndũ harĩa kĩrĩ 1.6.2 agaga korwo ũtarĩ na thayũ kana gĩkindĩrio 1.6.3 agagia inania maĩ me handũ thĩini na hinya 1.6.4 agagia tũma mũndũ kana kĩndũ kĩage thayũ kana gĩkindĩrio; 1.6.5 agagĩra tuĩka mwega kũrĩ ũrĩa ũrarĩ mbere: tiga gũthũka mũno 1.6.6 agana ĩka ciĩko ironania wagi wa mĩtugo mĩega 1.6.7 aganu andũ matarĩ mĩtugo mĩega 1.6.8 agarara kĩra igũrũ rĩa kĩndũ na njĩra ya gũkĩria kũgũrũ kũmwe mbere ya kũria kũngĩ 1.6.9 agarara ũna watho; regenyũka mĩtaratara iria mĩheane 1.6.10 agatha rehe mũcamo mũũru ũhana tarĩ gũthecathecwo mũhano: ngwacĩ njĩthĩ tiyo ndũma, ndũma nĩ yagathaga 1.6.11 agendi andũ maũmagarĩte magathiĩ kũraya na kwao
1.6.12 ageni andũ mecerete handũ 1.6.13 agĩ- kiugo kĩongagĩrĩrwo mbere wa ciugo ironania gĩĩko kũonania mũndũ wekĩĩe ũndũ mũna mahinda mathiangũ 1.6.14 agĩka igĩrĩra kĩndũ ĩa nyũngũ riko-inĩ 1.6.15 agĩra tuĩka mwega; tuĩka kĩega; hona mũrimũ kana ndwari 1.6.16 agĩrĩra
ĩtĩkĩrĩka harĩ kĩndũ, mũndũ kana ũndũ; kenia 1.6.17 agĩrĩrũ andũ arĩa akinyanĩrũ mũno ũndũ-inĩ mũna 1.6.18 agu gũka; agũ na agũ: kũma tene wa tene kinya mĩndĩ na mindĩ 1.6.19 agũthi aici; andũ aria matunyaga andũ angĩ indo ciao 1.7.1 ahia ingĩrĩra ũndũ na mũkoroko mũhano: atongoria mathiana kwahia nda ciao handũ matungatĩre mũingĩ 1.7.2 ahĩra hangĩra mũndũ ũngĩ kĩndũ 1.8.1 ai hai: haicũ: kĩhũthagĩrwo kũonania mũthikĩrĩria nĩ agĩa nganja na ũndũ ũrĩa erwo; 1.8.2 aikana ĩka igongona ria kũrathima ũciari thĩinĩ wa andũ-a-nja 1.8.3 aikania
marendekana 1.9.1 aka thondeka kindũ na njira ya gũtũra mbito, mbaũ kana mahiga 1.9.2 akaa andũ a mũhĩrĩga wa nga 1.9.3 akana gwata mwaki
1.9.4 akania tũma mwaki ũgwate 1.9.5 akeni andũ aria matari na kĩeha
1.9.6 akia gwatia mwaki 1.9.7 akũra tharia: momora 1.10.1 amba iga mũtego;iga kĩndũ gĩa kũhĩnga;thondeka hema ĩta gĩikaro; iga kĩndũ gĩkorwo kĩyambĩte;ĩka ũndũ mbere ya gwĩka ũndũ ũngĩ 1.10.2 ambata thiĩ na rũgongo 1.10.3 ambĩka rehe kĩng'ang'a-inĩ; ambĩrĩria 1.10.4 ambĩra igĩra mũtego; igĩra kĩndũ gĩa kũhĩnga; 1.10.4 anjia gĩa na kĩambĩrĩro kĩa ũndũ ũgũthiĩ na mbere; 1.10.5 ambũra eheria mũtego; eheria kĩhĩĩnga; eheria hema 1.10.6 ambũrũrũka kũrũgũrũrũka o rĩmwe ta harĩ na ũũru; (mwaki kana rũhũho) kũmĩra o rĩmwe na ũingĩ na hinya mũnene 1.11.1 amu nĩ ũndũ 1.11.2 amũkira kinyĩrwo nĩ kĩndũ kana ũndũ kũma kwĩ mũndũ ũngĩ 1.11.3 amũkĩria ina rũĩmbo thutha wa mũkũi 1.11.4 amũra eheria harĩ indo, andũ kana maũndũ; tũa kĩndũ kana mũndũ tarĩ we mwega makĩria 1.12.1 ananga hũthĩra indo na ũnũhi 1.13.1 anda kĩndũ kũhihinya harĩa kĩnyitĩrĩire mũhano: ngũ ici ngũĩte nĩ iranyanda ng'ong'o
1.13.2 andamana rũrũngana 1.13.3 andandũka ararama; gĩa na meciria maariĩ 1.13.4 andandũra cũngĩrĩria kwararama; cũngĩrĩria kũgĩa na meciria mariĩ 1.13.5 andĩka cana ũhoro ibũkũ-inĩ 1.13.6 andũ ciũmbe cia mũhĩrĩga wa akaa na arũme
1.13.7 andũ-a-njaa akaa 1.13.8 andwo hihinywo nĩ kĩndũ ũkũĩte kana gĩkwĩnyitĩrĩire handũ hana mũhano: ndirandwo nĩ ngũo ĩno njohero-inĩ; hihinywo nĩ irio kana maĩ mũmero-inĩ kana nda 1.14.1 anga nganja; kiugo kĩhũthagĩrwo na kĩnyũrũri kũũga kũogũo mũhano: anga ndũngĩhotire kũrĩma; kĩhũthagĩrwo kũũga 'kũogũo' kũonania mwaria nĩ amenya ũndũ mũna mũhano: anga ndũnahota gũthiĩ? 1.14.2 angaika
1.14.3 angĩ- kĩongagĩrĩrĩrwo harĩ ciugo cia gĩko kũũga mũndũ ũcio korwo eka ũndũ mũna, ũna no woneke 1.15.1 ania mũgambĩre wa nyamũ ta mbũri, ng'ombe kana nyaũ 1.15.2 ania tambũrũkia rũhĩ kana thani nĩgũo wĩkĩrĩrwo kĩndũ ho 1.15.3 anĩka iga kindũ riũa-inĩ nĩguo kĩũme
1.15.4 anĩka kwarĩrĩria ũhoro mũhithe kĩng'ang'a-inĩ 1.15.5 Anĩrĩra aria na mũgambo mũnene 1.15.6 anĩrĩria iga kĩndũ handũ nĩgũo kĩndũ kĩraitĩka gĩtonye ho; tũma kĩndũ kĩraruta mũgambo, ta kĩmeero, kĩongerere mũgambo kĩũrute wĩ mũnene 1.15.7 anũka gambũrũrũka o rĩmwe na mũgambo mũnene 1.15.8 anũra curũria anũra eheria riũa-inĩ; hũra mbara 1.16.1 anjanja aria na kanũa monjore; aria ũtarĩ na gĩthimi 1.16.2 anjia wa mbere gwĩka ũndũ mũna anjĩrĩria ambĩrĩria
aria mwĩtainwo nao na njĩra ya rũrĩra kana mũhĩrĩga 1.18.1 ara andũ marĩ mĩgendere ya kwĩhithanĩra 1.18.2 ara mweri kana riũa kũmĩra na gũcangararia ũtheri 1.18.3 ara tambũrũkia igũrũ rĩa kĩndũ kana handũ haraganũ 1.18.4 ara
iga ũrũmanĩrĩirie na mũtaratara mũna; tambũrũkia mũhano: ara ũriri wakũ macũka macio; ania mũhano: ara gũoko ngwĩkĩrĩre irio 1.18.5 aragana tambũrũka hatarĩ kĩndũ kĩrĩ igũrũ rĩa kingĩ; thĩ gũtambũrũka gũtarĩ irĩma kana mĩkũrũ 1.18.6 aragania kũiga ũndũ hatarĩ gĩkomeire kĩrĩa kingĩ 1.18.7 aragũri andũ aria mataũraga maũndũ maria maroneka 1.18.8 araha kũiyũra handũ haraganũ: mũhano: Maaĩ marahĩte kĩwaanja gĩothe 1.18.9 arahũka uuma toro; uuma thĩini wa ũndũ ũria ũrakũohete meciria-inĩ; ũkĩra 1.18.10 arahũra ũkĩria kuuma toro; tũma mũndũ aikare eiguĩte maũndũ-inĩ 1.18.11 aramati aria matigĩirũo ũndũ kana kĩndũ makĩrore ithenya-inĩ rĩa mwene 1.18.12 aramia heana ũhoro mũndũ na ũria ũngĩ
1.18.13 arara hutia tarĩ kũhutĩrĩria igũrũ nĩgũo ũhorerie 1.18.14 arata andũ arĩa marĩ thiritũ na ũigũano mũnene 1.18.15 arĩ ciana cia mũndũ mũna cia mũhĩrĩga wa andũ-anja 1.18.16 aria kiugo gĩa gũtariria andũ mararĩ ho ihinda rĩhĩtũkũ 1.18.17 aria kiũao aĩa kũonanĩrĩria andũ me aatĩĩna
1.18.18 aria ruta ũhoro na kanũa 1.18.19 aro- kĩhũthagĩrwo mbere wa ciugo cia gĩĩko kũũga aria mekaga ũndũ mũna mũhano: arogi kũma he kiugo roga; kũonania mũndũ akĩendera mũndũ ũndũ mũna mũhano: arotoma, arotonga 1.18.20 arũka ingĩrĩra ũndũ kana mũndũ na njĩra nene 1.18.21 arũka korwo ũtarĩ mware 1.18.22 arũme
1.18.23 arũnya nyitwo nĩ rũo tarĩ rwa gũciara 1.18.24 arũtani andũ arĩa meheragia ũndũ ũyũ, magekĩra ũna ũngĩ meciria-inĩ ma mũndũ 1.19.1 atendi andũ aganũ 1.19.2 atene aria maari kũo mbere mahinda mathiangũ 1.20.1 atha thamakĩra na njĩra ya mawatho maria matuĩtwo 1.20.2 athamaki athũri aria mehokerwo gũtongoria rũrĩrĩ kana bũrũri wa Agĩkũyũ 1.20.3 athamia hingũra kanũa gothe 1.20.4 atheri andũ anaa marĩ oike hatarĩangĩ 1.20.5 athĩiniĩ andũ aria makũhirnrie mũndũ mũna mũno
1.20.6 athika mũndũ arĩkia kũambĩka kĩndũ rũngũ rwa tĩĩri kana handũ hangĩ ta haũ 1.20.7 athĩka rũmĩrira mĩtaratara kana mawatho maria maheane ũtekũagarara 1.20.8 athĩni andũ aria matarĩ indo cia kũmaigana; ngĩa 1.20.9 athuri arũme aria mahikanĩtie 1.21.1 atĩ kĩhũthagĩrwo kũonania mwarĩrio ndanaigũa kana ndanataũkwo nĩ ũhoro na no ende ugwo rĩngĩ 1.21.2 atia atũra na gatagati: mũhano, atia itharigo ũrũte tombo 1.21.3 atio cinwo nĩ riũa; tuurwo; cucĩka 1.21.4 atĩrĩ atĩrĩrĩ; kiugo gĩkĩ kĩhũthagĩrwo kũgucĩrĩria andũ maigũe ũhoro 1.21.5 atũka kĩndũ kũgĩa na mũgayũkano gĩkarekania; atia gĩa na ngarari igũcũngĩrĩria ngayũkano 1.21.6 atumia andũ-anja aria ahikũ 1.21.7 atũra amũrania kĩndũ kĩnyitanũ ũkĩhũthĩra kĩndũ ta kahiũ kũgayũkania 1.22.1 aũra rũta matonyo; rũta mũrigo igũrũ rĩa mũndũ ũwũige thĩ 1.23.1 awa mũciari mũndũrũme; Ngai
1.24.1 aya mũ ũyũ; icũhia mũtĩ uume kĩndũ ta mwatũ; anjia ũndũ mũhano: ũkwaya kũhanda gũtarĩ kũrĩme 1.24.2 ayũwa aĩwa: wayũa: ndũrũme ĩheagwo nyina wa mũirĩtũ nĩ mwanake ũrĩa ũmũhikĩtie 1.25.1 aũka kindũ mũndũ ekĩrĩte ta ngũo kana mũrigo kũgwa 1.25.2 aũkwo ũmwo nĩ ngũo; ehererwo nĩ mũrigo ũgũkũĩte; ehererwo nĩ ũndũ mũritũ ũgũgũthĩnagia |
Portal di Ensiklopedia Dunia
