A

A
A
A a
ХӀалтӀизаби
Хъвавул система	Латин хъвай-хъвагӀи
Тайпа	Алфабетияб
ЛӀугьараб мацӀ	Латин мацӀ
Фонетикияб хӀалтӀизаби	[a]; [ɑ]; [ɒ]; [æ]; [ə]; [ɛ]; [oː]; [ɔ]; [e]; [ʕ]; [ʌ] [ɐ]; /eɪ/;
Юникод	U+0041, U+0061
Алфабетияб позиция	1
История
ЦебетӀей	Α α 𐌀 A a; ; ; ; ; ; ;
Период	гІ-ш. 700 НЩ – гьанжеги
Хадусел	Æ; Ä; Â; Ɑ; Ʌ; Ɐ; ª; Å; ₳; @; Ⓐ; ⓐ; ⒜; 🅰; ;
Бацал	𐌰; А; Я; Ә; Ӑ; א ا ܐ; ࠀ; 𐎀; ℵ; አ; ء; Ա ա; અ; अ; অ; ;
Цогидаб
Цадахъ хӀалтӀизарулел	a(x), ae, eau, au
Хъвалеб куц	КвегӀидаса квараниде
	Гьаб макъалаялда руго Интернационалаб фонетикияб алфабеталъул (ИФА) ругел фонетикиял транскрипцияби. ИФАлъул гӀужразул байбихьул нухмалъал рихьизе ралагье Квеки:ИФА. [ ], / / яги ⟨ ⟩ малъазда гьоркьоб батІалъи лъазе, ралагье ИФА § Малъал ва транскрипциялъул рикьел.

A, a буго латин алфабеталъул хӀарп ва тӀоцебесеб рагьараб хӀарп,^[1]^[2] жиб гьанжесеб инглис, ва цогидалги алфабетазда бугеб. Инглисалда элъул цӀар буго a (абул куц /ˈeɪ/).^[2]

Эб релълъараб буго жибго лӀугьараб некӀсияб грек хӀарп алфалда.^[3] ТӀасияб регистралъул версия гӀуцӀараб буго лъабокӀнил кӀиго гьетӀараб рахъалъ, ва бакьулӀан цӀараб хӀуччица. Гъоркьияб регистралда гьеб хъван букӀине бегьула кӀиго куцалда: кӀитӀалаяб ⟨a⟩ ва цо-тӀалаяб ⟨ɑ⟩. ТӀарамагъадисеб цӀикӀкӀаниселъ хӀалтӀизабула кверца хъваялда ва гьелъул кьучӀда ругел шрифтазда, ва гьединго данчӀвала италик типалда.

Инглисалда, a буго индефинитияб артикл, цадахъan алтернативияб формагун.

ЦӀар

Инглисалда, хӀарпалъул цӀар буго халатаб A гьаракь, жиб /ˈeɪ/ гӀандин абулел. Цогидал гӀемерисел мацӀазда гьелъул цӀар абулеб куц рекъонккола эб рагьараб гьижаялда абулелъе.

⟨a⟩ хӀарпалъул цӀар абулеб куц Европаялъул мацӀазда. /a/ ва /aː/ рукӀине бегьула ратӀа гьарун [a], [ä], [æ] ва [ɑ] гьаркьазда гьоркьор мацӀ-мацӀалда рекъон.

Хъвавул системабазда хӏалтӏизаби

⟨a⟩ абул куц мацӀазда рекъон
Ортография	Фонемаби
Стандартаб чин (Пинъин)	/a/
English	/æ/, /ɑː/, /ɒ/, /ɔː/, /ɛː/, /eɪ/, /ə/
Паранс	/a/, /ɑ/
Герман	/a/, /aː/
Португал	/a/, /ɐ/
Саанич	/e/
Испан	/a/
Турк	/a/

Цогидал системабазда

Интернационалаб фонетикияб алфабеталда, ⟨a⟩ хӀалтӀизабула гъоркьияб цебесеб гургинлъичӀеб рагьараб бихьизабизе, ⟨ä⟩ — гъоркьияб бакьулӀеб гургинлъичӀеб рагьаралъе, ⟨ɑ⟩ — гъоркьияб нахъисеб гургинлъичӀеб рагьараб гьаракь бихьизабизе.
X-SAMPA-лда, ⟨a⟩ хӀалрпалдалъун бихьизабула гъоркьияб цебесеб гургинлъичӀеб рагьараб, ⟨A⟩ хӀалтӀизабула гъоркьияб нахъисеб гургинлъичӀеб рагьараб гьаркьие.

Баянал

Референсал

^ "Latin alphabet". Encyclopædia Britannica. Архивация оригиналалдаса 2021-03-09. Щвей 2021-03-03.
^ ^a ^b Simpson & Weiner 1989, гь. 1.
^ McCarter 1974, гь. 54.

Библиография

"English Letter Frequency". Math Explorer's Club. Cornell University. 2004. Архивация оригиналалдаса 2014-04-22. Щвей 2014-05-28.
"Percentages of Letter Frequencies per Thousand Words". Trinity College. 2006. Архивация оригинал (2007-01-25). Щвей 2015-05-11.
Ciani, Keith D.; Sheldon, Kennon M. (2010). "A Versus F: The Effects of Implicit Letter Priming on Cognitive Performance". British Journal of Educational Psychology. 80 (1): 99–119. doi:10.1348/000709909X466479. PMID 19622200.
Diringer, David (2000). "A". Гъоркь: Bayer, Patricia (ред.). Encyclopedia Americana. Том I. Danbury, CT: Grolier. ISBN 978-0-717-20133-4.
Gelb, I. J.; Whiting, R. M. (1998). "A". Гъоркь: Ranson, K. Anne (ред.). Academic American Encyclopedia. Том I. Danbury, CT: Grolier. ISBN 978-0-717-22068-7.
Hall-Quest, Olga Wilbourne (1997). "A". Гъоркь: Johnston, Bernard (ред.). Collier's Encyclopedia. Том I. New York: P. F. Collier.
Hoiberg, Dale H., ред. (2010). "A". Encyclopædia Britannica. Том 1. Chicago. ISBN 978-1-593-39837-8.{{cite encyclopedia}}: CS1 maint: location missing publisher (link)
McCarter, P. Kyle (1974). "The Early Diffusion of the Alphabet". The Biblical Archaeologist. 37 (3): 54–68. JSTOR 3210965. S2CID 126182369.
Simpson, J. A.; Weiner, E. S. C., редл. (1989). "A". The Oxford English Dictionary. Том I (2nd ред.). Oxford University Press. ISBN 978-0-198-61213-1.