Żychlin (gmina)

Żychlin
	gmina miejsko-wiejska
Herb	Flaga
Państwo	Polska
Województwo	łódzkie
Powiat	kutnowski
TERC	1002113
Burmistrz	Grzegorz Ambroziak (2006)
Powierzchnia	76,64 km²
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności	; 12 224
• gęstość	159,5 os./km²
Nr kierunkowy	24
Tablice rejestracyjne	EKU
	Adres urzędu:ul. Barlickiego 15; 99-320 Żychlin
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	21
	Położenie na mapie województwa łódzkiego Żychlin
	Położenie na mapie Polski Żychlin
	52°15′N 19°37′E/52,245278 19,623611
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Żychlin (1926-91 gmina Dobrzelin + miasto Żychlin) — gmina miejsko-wiejska w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie kutnowskim. W latach 1975–1998 gmina administracyjnie należała do województwa płockiego.

Siedziba gminy to Żychlin.

Gmina jest członkiem Związku Gmin Regionu Kutnowskiego.

Według danych z 31 grudnia 2007^[2] gminę zamieszkiwały 12 842 osoby.

Historia

Za Królestwa Polskiego gmina Żychlin należała do powiatu kutnowskiego w guberni warszawskiej^[3]^[4]. Siedziba gminy znajdowała się w mieście Żychlinie, który stanowił odrębną gminę miejską. 31 maja 1870 roku^[5] Żychlin został pozbawiony praw miejskich i przekształcony w osadę miejską; po przyłączeniu do niego części obszaru gminy Żychlin utworzono w nim odrębną jednostkę administracyjną o nazwie "gmina Żychlin", natomiast – aby uniknąć dwóch gmin o tej samej nazwie – dotychczasową (częściowo okrojoną) gminę Żychlin przemianowano na gminę Dobrzelin^[6]. Wkrótce (przed 1885) obie gminy zostały połączone w jedną wiejską gminę Żychlin^[7].

Po odzyskaniu niepodległości gmina Żychlin weszła w skład powiatu kutnowskiego w woj. warszawskim^[8]. 1 stycznia 1924 prawa miejskie odzyskał Żychlin, który wyłączono z gminy Żychlin i przekształcono w odrębną gminę miejską^[9]. W 1921 roku gmina Żychlin składała się z 61 miejscowości i liczyła 6761 mieszkańców (Żychlin liczył 7098 mieszkańców)^[10]. Niecałe trzy lata później – 7 grudnia 1926 roku – wiejską gminę Żychlin przemianowano na gminę Dobrzelin^[11]. 1 kwietnia 1939 roku miasto Żychlin i gminę Dobrzelin – wraz z całym powiatem kutnowskim – przeniesiono do woj. łódzkiego^[12].

Po II wojnie światowej jednostki zachowały przynależność administracyjną. Według stanu z 1 lipca 1952 roku gmina Dobrzelin składała się z 21 gromad^[13]. Gmina Dobrzelin została zniesiona 29 września 1954 roku wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin^[14].

Gminę Dobrzelin reaktywowano 1 stycznia 1973 roku w tymże powiecie i województwie, w związku z kolejną reformą gminną^[15]. 1 czerwca 1975 roku zarówno Żychlin jak i gmina Dobrzelin weszły w skład nowo utworzonego woj. płockiego^[16]. 1 stycznia 1992 roku gmina Dobrzelin została zniesiona przez połączenie jej terenów z miastem Żychlin w nową (obecną) miejsko-wiejską gminę Żychlin^[17]. 1 stycznia 1999 roku gmina powróciła do powiatu kutnowskiego w nowo utworzonym woj. łódzkim^[18].

Struktura powierzchni

Według danych z roku 2007^[19] gmina Żychlin ma obszar 76,64 km², w tym:

użytki rolne: 89%
użytki leśne: 1%

Gmina stanowi 8,64% powierzchni powiatu kutnowskiego.

Demografia

Dane z 31 grudnia 2007^[2]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
populacja	12842	100	6647	51,8	6195	48,2
gęstość zaludnienia (mieszk./km²)	168		87		81

Piramida wieku mieszkańców gminy Żychlin w 2014 roku^[1].

Sąsiednie gminy

Bedlno, Kiernozia, Oporów, Pacyna, Zduny

Zobacz też

Przypisy

↑ ^a ^b Gmina Żychlin w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ ^a ^b Lucyna Nowak, Joanna Stańczyk, Agnieszka Znajewska: Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2007 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2008. ISSN 1734-6118. (pol.).
↑ Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)
↑ Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, str. 359)
↑ 19 maja 1870 wg kalendarza juliańskiego
↑ Postanowienie z 20 marca (1 kwietnia) 1870, ogłoszone 19 (31) maja 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 241, str. 127)
↑ Powiat kutnowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 963 .
↑ Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie
↑ Dz.U. z 1923 r. nr 131, poz. 1065
↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom I - Województwo Warszawskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1925
↑ M.P. z 1926 r. nr 281, poz. 793
↑ Dz.U. z 1938 r. nr 27, poz. 240
↑ Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1 VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
↑ Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
↑ Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
↑ Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
↑ Dz.U. z 1991 r. nr 87, poz. 397
↑ Dz.U. z 1998 r. nr 103, poz. 652
↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2013-07-26. ISSN 1505-5507.

Linki zewnętrzne

[populacja2016-1] Gmina Żychlin w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-15] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[autonazwa1-2] Lucyna Nowak, Joanna Stańczyk, Agnieszka Znajewska: Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2007 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2008. ISSN 1734-6118. (pol.).

[3] Postanowienie z 17 (29) września 1866, ogłoszone 5 (17) stycznia 1867 (Dziennik Praw, rok 1866, tom 66, nr 219, str. 279)

[4] Postanowienie z 29 grudnia 1867 (10 stycznia 1868), ogłoszone 8 (20) lutego 1868 (Dziennik Praw, rok 1868, tom 67, nr 228, str. 359)

[5] 19 maja 1870 wg kalendarza juliańskiego

[6] Postanowienie z 20 marca (1 kwietnia) 1870, ogłoszone 19 (31) maja 1870 (Dziennik Praw, rok 1870, tom 70, nr 241, str. 127)

[7] Powiat kutnowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IV: Kęs – Kutno, Warszawa 1883, s. 963 .

[gus-8] Główny Urząd Statystyczny w Warszawie: Województwa centralne i wschodnie

[9] Dz.U. z 1923 r. nr 131, poz. 1065

[10] Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej - Tom I - Województwo Warszawskie, Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1925

[11] M.P. z 1926 r. nr 281, poz. 793

[12] Dz.U. z 1938 r. nr 27, poz. 240

[13] Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1 VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa

[14] Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191

[15] Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312

[16] Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92

[17] Dz.U. z 1991 r. nr 87, poz. 397

[18] Dz.U. z 1998 r. nr 103, poz. 652

[19] Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2013 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2013-07-26. ISSN 1505-5507.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]