Juan Antonio Bardem

Juan Antonio Bardem
	; Bardem - pierwszy z lewej, na pierwszym planie (1977)
Prawdziwe imię i nazwisko	Juan Antonio Bardem Muñoz
Data i miejsce urodzenia	2 czerwca 1922 ; Madryt
Data i miejsce śmierci	30 października 2002 ; Madryt
Zawód	reżyser, scenarzysta
Współmałżonek	María Aguado Barbado
Lata aktywności	1951–1998

Juan Antonio Bardem (ur. 2 czerwca 1922 w Madrycie, zm. 30 października 2002 tamże) – hiszpański reżyser i scenarzysta filmowy. Był członkiem Komunistycznej Partii Hiszpanii. W 2001 został uhonorowany przez Hiszpańską Akademię Sztuki Filmowej (AACCE) prestiżową Honorową Nagrodą Goya^[1].

Wczesne lata

Juan Antonio Bardem pochodził z rodziny aktorskiej. Aktorami byli jego ojciec Rafael Bardem i matka Matilde Muñoz Sampedro oraz siostra Pilar Bardem. Ożenił się z Marią Aguado Barbado, z którą mieli czworo dzieci: Miguela, Juana, Rafaela i Maríę. Był wujem aktorów Javiera Bardema, Carlosa Bardema i Móniki Bardem.

W latach 1943–1948 studiował agrotechnikę. Dopiero po ukończeniu studiów ekonomicznych rozpoczął naukę w Instituto de Investigaciones y Experiencias Cinematográficas (IIEC), uczelni utworzonej w 1947 jako centrum szkoleniowe dla przyszłych twórców hiszpańskiego kina^[2]. Tam poznał Luisa Garcíę Berlangę, z którym współreżyserował film Ta szczęśliwa para (1953). Obaj otrzymali za niego nagrodę Círculo de Escritores Cinematográficos.

W 1953 Bardem był jednym ze scenarzystów współpracujących przy produkcji kolejnego filmu Berlangi Witaj nam, panie Marshall^[3]. Obraz pokazano podczas 6. MFF w Cannes, gdzie zdobył nagrodę za najlepszy film komediowy oraz specjalne wyróżnienie za scenariusz^[4].

Kariera

W 1954 Bardem nakręcił swój pierwszy samodzielny film fabularny Aktorzy^[3]. W 1955 wyreżyserował film Śmierć rowerzysty na podstawie powieści Luisa Fernando de Igoa, z którym napisał scenariusz do filmu. Film zaprezentowano na 8. MFF w Cannes, gdzie otrzymał Nagrodę FIPRESCI^[3]. Na tym samym festiwalu Bardem zasiadał w jury konkursu głównego.

Jako członek Komunistycznej Partii Hiszpanii w latach 60. i 70. miał problemy z cenzurą, jednak do śmierci pozostał wierny swoim politycznym poglądom^[5]. Do większości swoich filmów sam napisał scenariusze, zagrał też w kilku filmach, głównie w rolach epizodycznych.

Jego ostatni film Wynik końcowy (1998) spotkał się z dużą falą krytyki. Nawiązywał w nim do prawdziwych wydarzeń z końca lat 70. – do zabicia pięciu osób we Fradze i masakry w madryckiej dzielnicy Atocha z 1977. Bardem przedstawił jak w pierwszych demokratycznych wyborach partia komunistyczna była czołowym przeciwnikiem rządu Francisco Franco^[5]^[6].

W 2001 otrzymał Honorową Nagrodę Goya, przyznaną przez Hiszpańską Akademię Sztuki Filmowej (AACCE). Prestiżową nagrodę odebrał w 2002 podczas 16. edycji wręczania nagród^[1]^[5].

Nagrody

Círculo de Escritores Cinematográficos 1952
6. MFF w Cannes 1953
Círculo de Escritores Cinematográficos 1954
8. MFF w Cannes 1955
National Supérieur des Arts du Spectacle 1955
National Supérieur des Arts du Spectacle 1956
MFF w Wenecji 1956
Premis Sant Jordi de Cinematografia 1957
National Supérieur des Arts du Spectacle 1958
Premis Sant Jordi de Cinematografia 1960
13. MFF w Berlinie 1963
MFF w Moskwie 1977
Premis Sant Jordi de Cinematografia 1977
Międzynarodowy Festiwal Filmowy w Moskwie 1979
Premios Goya 1998
Goya de Honor 2001

Filmografia

Reżyser

1948: Paseo por una guerra antigua
1953: Ta szczęśliwa para, tyt. oryg. Esa pareja feliz
1954: Aktorzy, tyt. oryg. Cómicos
1954: Wesołego Alleluja, tyt. oryg. Felices Pascuas
1955: Śmierć rowerzysty, tyt. oryg. Muerte de un ciclista
1956: Główna ulica, tyt. oryg. Calle Mayor
1958: Zemsta, tyt. oryg. La venganza
1959: Sonaty, tyt. oryg. Sonatas
1959: O piątej po południu, tyt. oryg. A las cinco de la tarde
1963: Niewinni, tyt. oryg. Los inocentes
1965: W zamkniętym kręgu, tyt. oryg. Nunca pasa nada
1965: Pianole, tyt. oryg. Los pianos mecánicos
1970: Ostatni dzień wojny, tyt. oryg. El último día de la guerra
1971: Varietés
1973: Tajemnicza wyspa, tyt. oryg. La isla misteriosa
1973: Korupcja Chrisa Millera, tyt. oryg. La corrupción de Chris Miller
1975: Ofiara namiętności, tyt. oryg. El poder del deseo
1977: Długi weekend, tyt. oryg. El puente
1979: Siedem dni stycznia, tyt. oryg. 7 días de enero
1982: Ostrzeżenie, tyt. oryg. Die Mahnung
1993: Młody Picasso, tyt. oryg. El joven Picasso TV miniserial
1998: Wynik końcowy, tyt. oryg. Resultado final

Przypisy

↑ ^a ^b Y el Goya de Honor es para…. Premios Goya. [dostęp 2019-06-04]. (hiszp.).
↑ Biography of Juan Antonio Bardem Muñoz. TheBiography. [dostęp 2019-06-04]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Juan Antonio Bardem. Ministry of Culture and Sport. [dostęp 2019-06-04]. (ang.).
↑ Witaj nam, Mr. Marshall (1953) Awards. IMDb. [dostęp 2019-06-04]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c Oskar L. Belategui: Juan Antonio Bardem / Director de cine. Laverdad.es. [dostęp 2019-06-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-02)]. (hiszp.).
↑ Resultado final (1998). Lost Cinema. [dostęp 2019-06-04]. (ang.).

Linki zewnętrzne

Juan Antonio Bardem w bazie IMDb (ang.)
Juan Antonio Bardem w bazie Filmweb

[pre-1] Y el Goya de Honor es para…. Premios Goya. [dostęp 2019-06-04]. (hiszp.).

[the-2] Biography of Juan Antonio Bardem Muñoz. TheBiography. [dostęp 2019-06-04]. (ang.).

[min-3] Juan Antonio Bardem. Ministry of Culture and Sport. [dostęp 2019-06-04]. (ang.).

[4] Witaj nam, Mr. Marshall (1953) Awards. IMDb. [dostęp 2019-06-04]. (ang.).

[lav-5] Oskar L. Belategui: Juan Antonio Bardem / Director de cine. Laverdad.es. [dostęp 2019-06-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-02)]. (hiszp.).

[6] Resultado final (1998). Lost Cinema. [dostęp 2019-06-04]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]