Josef Starzer

Imię i nazwisko	Josef Johann Michael Starzer
Data i miejsce urodzenia	5 stycznia 1728 (data chrztu) Wiedeń
Pochodzenie	austriackie
Data i miejsce śmierci	22 kwietnia 1787 Wiedeń
Instrumenty	skrzypce
Gatunki	muzyka poważna, muzyka klasycyzmu
Zawód	kompozytor, skrzypek
Multimedia w Wikimedia Commons

Josef Johann Michael Starzer^[1] (ochrzczony 5 stycznia 1728 w Wiedniu, zm. 22 kwietnia 1787 tamże^[1]) – austriacki kompozytor i skrzypek.

Był synem waltornisty Thomasa Starzera^[1]. Kształcił się w Wiedniu, gdzie jego nauczycielami byli Giuseppe Bonno i Giuseppe Trani^[1]. Od 1752 roku był skrzypkiem w wiedeńskim Burgtheater^[1][2]. Na przełomie 1758 i 1759 roku wyjechał do Rosji, gdzie przebywał do około 1770 roku, występując na dworze carskim w Petersburgu i Moskwie jako koncertmistrz i kompozytor muzyki baletowej^[1][2]. Po powrocie do Wiednia nadal działał jako skrzypek i kompozytor baletów;; nawiązał też współpracę z Florianem Leopoldem Gassmannem, będąc współzałożycielem Tonkünstler-Sozietät (1771)^[1][2]. Po 1779 roku z powodu problemów zdrowotnych ograniczył działalność publiczną^[1][2].

Komponował muzykę do baletów najwybitniejszych choreografów XVIII wieku, wielkich reformatorów teatru baletowego: Franza Antona Hilverdinga, Jeana-Georges’a Noverre’a i Gaspara Angioliniego. Swoją twórczością położył podwaliny pod reformę muzyki baletowej, wzorowaną na reformie operowej Christopha Willibalda Glucka^[1]. Tworzył zarówno krótkie utwory baletowe wykorzystywane jako wstawki do oper i przedstawień teatralnych, jak i dzieła rozbudowane kompozycyjnie z recytatywami instrumentalnymi i odcinkami nawiązującymi do formy sonatowej^[1]. Komponując muzykę do librett choreografów, dla których pracował, inspirował się tematyką antyczną, egzotyczną i orientalną, a także scenami z życia codziennego, takimi jak polowania, obrazki miejskie, pobyt w karczmie^[1]. Jego opracowania muzyczne baletów Noverre’a i Angioliniego były wykorzystywane w wielu europejskich teatrach; także w Warszawie w przedstawieniach baletowych realizowanych przez baletmistrza Daniela Curza. W muzyce kameralnej Starzera widoczne są nawiązania do twórczości Josepha Haydna^[1][2].

(na podstawie materiałów źródłowych)^[2]

• Josef Starzer – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project