Handrij Nyča (němsce Andreas Nitsche; * 17. nowembra 1731 na Židowje, † 18. julija 1795 w Mengelojcach pola Rychbacha) bě serbski pućowacy, wučenc, sakski kurwjerchowski dwórski radźićel a swobodny murjer.

Nyčowej staršej běštaj Handrij Nyča, wobydler Židowa a Hana Nyčowa, rodź. Mětec z Bórka. Po nabožinskej wučbje na Židowje, wopytowaše młody Handrij dwě lěće Gersdorffsku šulu w Delnim Wujězdźe a na to gymnazij w Budyšinje. Po tym studowaše předewšěm prawnistwo kaž tež filozofiju a chemiju we Wittenbergu a Lipsku. W Lipsku běše mjez 1755 a 1757 sobustaw Serbskeho prědarskeho towarstwa.^[1] Po wotzamknjenju swojeho studija pućowaše dołho přez Europu, mjez druhim do Danskeje, Pólskeje, Rakuskeje, Šwicarskeje, Nižozemskeje, Wulkeje Britaniskeje a předewšěm do Ruskeje, hdźež wuwučowaše jedne lěto dołho filozofiju w Moskwje.

W lěće 1776 kupi wón ryćerkubło Löbensmüh blisko Mengelojc a 1779 zmandźeli so z Marju, třećej dźowku ruskeho hrabja Soltykowa. W samsnym lěće pomjenuje so Handrij Nyča na sakskeho dwórskeho radźićela. Nyča bě nahladny a wuspěšny spěchowar rozšěrjeneho tajneho Zwjazka mystiskich centralistow a wobknježeše klasiskich a wjele nowišich rěčow.

Handrij Nyča wumrě w lěće 1795 po čuwowej zymicy a bu na Budyskim Serbskim kěrchowje pohrjebany. Njeměješe swójske dźěći, adoptowaše pak bratroweho syna Handrija, kotryž běše pozdźišo załožer hornjołužiskeho zemjanskeho rodu Nyča.^[2]

• Franc Šěn: Nyča, Handrij. W: Jan Šołta, Pětr Kunze, Franc Šěn (wud.): Nowy biografiski słownik k stawiznam a kulturje Serbow. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1984, str. 423
• Friedrich Schlichtegroll: Nekrolog auf das Jahr 1798. Justus Perthes, Gotha 1803, s. 59–65 (online). (němsce)
• Christian Gottlieb Käuffer: Kurzer Abriß der Geschichte von Mengelsdorf. Sr. Wohlgeboren Tit. deb. Herrn Andreas Nitsche, der Arzneygefahrheit Doktorn, bey Dessen Vermählung mit tit. deb. Demoiselle Christianen Friederiken Modrach unter Begleitung der redlichsten Wünsche gewidmet. Burghart, Görlitz 1800, str.12–15. (němsce)

1. ↑ Rudolf Jenč: Stawizny serbskeho pismowstwa. Ludowe nakładnistwo Domowina, Budyšin 1954, str. 138. (hsb.)
2. ↑ Dr. Adolph Carl Peter Callisen: Medicinisches Schriftsteller-Lexicon der jetzt lebenden Verfasser. Kopenhagen 1843, s. 52. (němsce)